Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2011

Nun va Goldoon [A Moment of Innocence] (1996) του Mohsen Makhmalbaf


Δε ξέρω πόσοι γνωρίζουν το επαναστατικό παρελθόν του Μοσεν Μαχμαλμπάφ. Ο ίδιος αναφέρει συχνά σε συνεντεύξεις ότι έφηβος είχε σχηματίσει μια μικρή ισλαμιστική επαναστατική ομάδα νέων που αγωνιζόταν εναντίον του Σάχη. Στα 17 του μαχαίρωσε ένα αστυνόμο και πήγε φυλακή 5 χρόνια. Αργότερα, μετά την επανάσταση του 79 υποστήριξε το καθεστώς. Αρχικά.
Στο Nun va Goldoon(Ψωμί και γλάστρα), η βασική ιστορία είναι ότι ο αστυνόμος, τον οποίο είχε μαχαιρώσει τότε ο Μαχμαλμπάφ, έρχεται μετά από 20 χρόνια και ζητάει από το σκηνοθέτη να συμμετέχει στην επόμενη ταινία του. Αποφασίζουν να γυρίσουν μαζί την αναπαράσταση αυτού του γεγονότος. Έτσι εμείς παρακολουθούμε τους δυο μεσήλικες τώρα, να προσπαθούν να διαλέξουν τον νεαρό ηθοποιό που θα τους ενσαρκώσει, να τον καθοδηγούν στο παίξιμο, και να διηγούνται το γεγονός του μαχαιρώματος, ο καθένας από τη δική του πλευρά. Τα πράγματα περιπλέκονται όταν συμμετέχει και ένα κορίτσι που υποδύεται μια ξαδέρφη του Μαχμαλμπάφ που τάχα τον βοήθησε στην προσπάθειά του να αφοπλίσει τον αστυνομικό. Όμως η αλήθεια είναι ότι όλη η ταινία είναι σκηνοθετημένη από το Μαχμαλμπάφ και η αίσθηση του ντοκιμαντέρ είναι εντελώς πλαστή.  Στην πραγματικότητα κορίτσι δεν υπήρχε. Και ο «αστυνόμος» είμαι σχεδόν σίγουρη ότι δεν είναι ο αυθεντικός.
Αυτό που ενδιαφέρει το σκηνοθέτη δεν είναι όμως η «αυθεντική» εξιστόρηση των γεγονότων. Αντίθετα η μυθοπλασία και η πραγματικότητα περιπλέκονται, και τα όρια μεταξύ ταινίας και «ταινίας μέσα στην ταινία» συχνά χάνονται. Αυτό συμβαίνει και σε πολλές άλλες ιρανικές ταινίες, όπως πχ. ο «Καθρέπτης» του Παναχί, εδώ όμως τα πράγματα είναι πολύ πιο μπερδεμένα.

Η ταινία αυτή είναι από τις αγαπημένες μου, όχι μόνο για το παιχνίδι με την πραγματικότητα, αλλά και για το απλοϊκό ίσως αλλά συγκινητικό μήνυμά της, και κυρίως για τη φωτογραφία.


Δεν υπάρχουν σχόλια: