Μερικές σκέψεις για το Ajami

Η ταινία αυτή βλέπω ότι προβλήθηκε και στην Ελλάδα με τον τίτλο "Σταυροδρόμια της ζωής", έχει πάρει και χρυσό Αλέξανδρο, και φυσικά έχει σχολιαστεί σε διάφορα μπλογκ και άλλες ιστοσελίδες για τον κινηματογράφο και μη. Όταν την είδα πρώτη φορά το προηγούμενο φθινόπωρο ενθουσιάστηκα, παρόλο που γενικά αντιπαθώ τις ταινίες με αποκαλύψεις, ανατροπές κτλ. και ήταν αφορμή να ασχοληθώ λίγο περισσότερο με τον ισραηλινό κινηματογράφο. Η ιστορία ξεκινάει όταν ο ισραηλινός Yaron Shani γράφει ένα σενάριο για ένα θρίλερ που δεν είχε σχέση με τη γειτονιά Ατζαμί,. Γνωρίζει όμως τον χριστιανό άραβα Scandar Copti που έχει μεγαλώσει στο Ατζαμί και αποφασίζουν να διασκευάσουν μαζί το σενάριο, και να γυρίσουν μια ταινία, όπου τα τεχνάσματα του σεναρίου δεν είναι τόσο σημαντικά όσο η απεικόνιση της ζωής και των σχέσεων των κατοίκων της γειτονιάς, αλλά και γενικά του Ισραήλ. Σχέσεις μεταξύ αράβων-εβραίων, μεταξύ χριστιανών-μουσουλμάνων, μεταξύ αράβων πολιτών του Ισραήλ και αράβων προερχόμενων από τα εδάφη της Παλαιστινιακής Αρχής, μεταξύ βεδουϊνων (μαφιόζων) και αράβων της πόλης, και λίγο επιφανειακά ίσως το αιώνιο θέμα της θέσης της γυναίκας στις αραβικές κοινωνίες. Η ταινία γυρίστηκε με ερασιτέχνες ηθοποιούς πραγματικούς κατοίκους του Ατζαμι, -μάλιστα ο Κοπτι είχε δουλέψει στο εστιατόριο όπου δουλεύει ο Μπινζ, τον οποίο υποδύεται,-και ήταν αρκετά επιτυχημένη στο Ισραήλ. Ο Γιαρον Σανι δήλωσε ότι δεν ήθελε να κάνει πολιτική ταινία, αλλά πιστεύει ότι οι πολιτικές του απόψεις φαίνονται στην ταινία, ενώ ο Κοπτι έχει δηλώσει ότι ήθελε να παρουσιάσει την καταπίεση της αραβικής μειονότητας. Δεν ξέρω πόσο αντικειμενική είναι η ταινία, αλλά εγώ βλέποντας την, έκανα τις παρακάτω παρατηρήσεις (σπόιλερ):

Ο Binj (Scandar Copti) με την εβραία φίλη του

Στην ταινία σκοτώνονται: α) ο 16χρονος γείτονας από τους βεδουίνους, β) ο εβραίος γείτονας από άραβες νταήδες γ) ο αδερφός του Ντάντο από άγνωστους (μάλλον άραβες) δ) ο Ντάντο από το Νασρι, τον μικρό αδερφό του Ομάρ ε)ο Νασρι από έναν ισραηλινό αστυνόμο
Ο Μπινζ, που αρχικά νομίζαμε, και πολλοί χαρακτήρες τις ταινίας νομίζουν μέχρι το τέλος οτι δολοφονήθηκε, στην πραγματικότητα πέθανε από χρήση ουσιών.
Ο μόνος ουσιαστικά ισραηλινός πρωταγωνιστής είναι ο Ντάντο. Αν και είναι βίαιος και άσχημος, παρουσιάζεται με ανθρώπινο πρόσωπο, δικαιολογείται από το συμβάν με τον αδερφό του, ενώ έχει καλές προθέσεις, όπως και όλη η αστυνομία. Κάποια στιγμή μάλιστα, ένας εβραίος αστυνόμος παραπονιέται για την έλλειψη συνεργασίας από τους άραβες λέγοντας "εμείς προσπαθούμε να σώσουμε τα παιδιά τους απ' τα ναρκωτικά κι αυτοί μας μισούν". Ουσιαστικά ο Ντάντο είναι ο χαρακτήρας για τον οποίο κατεξοχήν αλλάζει η άποψη μας κατά την εξέλιξη της ταινίας, στην αρχή φαίνεται ο κλασικός "κακός", ενώ τελικά είναι ένα ακόμα θύμα. Οι άλλοι εβραίοι είναι ο γείτονας που μαχαιρώνεται, ο οποίος είναι μεν εκνευριστικός, αλλά κι εγώ έχω και χειρότερους γείτονες και ποτέ δεν σκέφτηκα να τους σκοτώσω, και η κοπέλα του Μπινζ, που είναι συμπαθέστατη, αλλά η παρέα του Μπινζ της φέρεται ρατσιστικά και υποτιμητικά.
Ο "κακός" που κινεί τα νήματα είναι τελικά ο πατέρας της Χαντίρ που είναι άπληστος , προδότης και οπισθοδρομικός. Κακοί είναι φυσικά και οι βεδουίνοι, που είναι και η πηγή του προβλήματος. Δολοφονικά είναι και τα ναρκωτικά τα οποία διακινούν -ποιός άλλος, οι άραβες.