Παρασκευή 22 Απριλίου 2011

Δυο φεμινιστικές (;) ταινίες από το Ιράν με τη Mania Akbari

Ten (2002) του Abbas Kiarostami

Σ' αυτήν την ταινία παρακολουθούμε μια γυναίκα (Mania Akbari) μέσα στο ίδιο αυτοκίνητο να οδηγεί με διαφορετικούς κάθε φορά συνοδηγούς. Το πρώτα και μεγαλύτερο κομμάτι είναι ένας εικοσάλεπτος καυγάς με το γιο της , ένας ρεαλιστικός και γι' αυτό ενοχλητικός καυγάς που «δυστυχώς» επαναλαμβάνεται ακόμα δυο φορές στη διάρκεια της ταινίας. Σε μια άλλη περίπτωση, μια πόρνη κατά λάθος μπαίνει στο αυτοκίνητο και ακολουθεί μια επίσης ενοχλητική συζήτηση με την οδηγό, η οποία την ρωτάει για τη ζωή της. Αυτή είναι και η μοναδική φορά που παίζει (ερασιτέχνης) ηθοποιός, σύμφωνα με τον Κιαροσταμι, γιατί οι αυθεντικές πόρνες είχαν αφύσικη συμπεριφορά μπροστά στην κάμερα. Όλοι οι υπόλοιποι που εμφανίζονται ουσιαστικά παίζουν τον εαυτό τους, ακόμα και το παιδί που είναι ο πραγματικός γιος της Ακμπαρι.
Βασικό θέμα της ταινίας είναι τα προβλήματα που απασχολούν τις σύγχρονες Ιρανές και κυρίως οι σχέσεις τους με τους άντρες,. Πολλά απο αυτά τα προβλήματα είναι κοινά με των δυτικών γυναικών, πχ συνδυασμός οικογένειας και εργασίας. Η ταινία μου κράτησε το ενδιαφέρον παρόλο που η κάμερα δεν το κουνάει από το εσωτερικό του αυτοκινήτου. Όμως δε μπορώ να μην τη συγκρίνω με τη «Γεύση του Κερασιού» που επίσης εκτυλίσσεται σε μεγάλο βαθμό μέσα σε αυτοκίνητο. Ενώ στην τελευταία θίγονται υπαρξιακά ζητήματα αποκλειστικά μεταξύ αντρών, στο Ten οι γυναίκες ασχολούνται μόνο με τους άντρες τους και την ανατροφή των παιδιών. Δεν έχουν κάτι άλλο να συζητήσουν μεταξύ τους;

Σκηνή από το 20 fingers
20 Fingers (2004) της Mania Akbari
Εδώ η καλλιτέχνις Μανιά Ακμπαρί γυρίζει την πρώτη(;) ταινία της, η οποία η αλήθεια είναι ότι μοιάζει αρκετά με το «Δέκα». Είναι εφτά σκηνές, γυρισμένες σε μονόπλανα, από τη ζωή ενός ζευγαριού, ή εναλλακτικά, είναι σκηνές από τη ζωή εφτά διαφορετικών ζευγαριών, τους οποίους όμως υποδύονται οι ίδιοι ηθοποιοί. (Βρήκα και τις δυο εκδοχές στο ιντερνετ και τείνω να πιστέψω τη δεύτερη). Σε όλη την ταινία φαίνονται ουσιαστικά μόνο αυτοί οι δύο καθώς μιλάνε για το σεξ, τη σχέση τους, τις σχέσεις γενικότερα, τη θέση της γυναίκας κτλ. Σε όλες τις περιπτώσεις εκείνος παρουσιάζεται σκληρός, άκαμπτος, κτητικός, ενίοτε καταπιεστικός, συντηρητικός αν και ο ίδιος θεωρεί τον εαυτό του προοδευτικό, με λίγα λόγια είναι ένας βαρετός μικροαστός με κάποιες δόσεις σοβινισμού. Αντίθετα η γυναίκα είναι ρομαντική, σχετικά απελευθερωμένη, έχει φαντασία, «αναζητήσεις», και αυτόματα ταυτιζόμαστε μ' εκείνη. Αυτή η αντίθεση άσπρο – μαύρο είναι που χάλασε για μένα την ταινία. Επίσης μου φάνηκαν λίγο, πώς να το πω, μπανάλ οι λόγοι για τους οποίους διαφωνούν οι σύζυγοι. Πχ η γυναίκα που θέλει να κάνει έκτρωση γιατί με την πρώτη εγκυμοσύνη της χάλασε το σώμα της και έβαλε 10 κιλά που έκανε δυο ολόκληρα χρόνια να τα χάσει!
Ωραία μου φάνηκε η τρίτη σκηνή, όπου το ζευγάρι καυγαδίζει πάνω στο μηχανάκι, η σύζυγος τα παίρνει και κατεβαίνει με το μωρό στην αγκαλιά, μπαίνει στο αυτοκίνητο ενός αγνώστου (κι η κάμερα μαζί της) ενώ ο σύζυγος τους ακολουθεί με το μηχανάκι, βρίζει τον οδηγό, χτυπάει τα τζάμια και προσπαθεί να πείσει τη γυναίκα του να βγει έξω, κι όλα αυτά σε ένα πλάνο!

 Και οι δύο ηθοποιοί μιλάνε καθαρά και επειδή οι διάλογοι είναι σχετικά απλοί και πολλές φράσεις επαναλαμβάνονται, τη συνιστώ στους φαρσομαθείς.

Δεν υπάρχουν σχόλια: