Οι «Γυναίκες χωρίς άντρες» δε μοιάζουν με καμία άλλη ιρανική ταινία που έχω δει. Δεν έχει καμία σχέση με το νεορεαλισμό, είναι αρκετά στυλιζαρισμένη, με σκηνές βίας που κανονικά δεν δείχνονται στον ιρανικό κινηματογράφο, με φρεσκοσιδερωμένα και πεντακάθαρα ρούχα κτλ, δηλαδή θα έλεγα είναι πιο συμβατική. Ηρωίδες είναι 4 καταπιεσμένες γυναίκες, αυτή τη φορά στην εποχή του πραξικοπήματος του 1953 εναντίον του νόμιμου πρωθυπουργού Mossadegh. Μέσα από ονειρικές καταστάσεις, τρεις από αυτές συναντώνται σε ένα σπίτι στην εξοχή και η ιστορία τους εναλλάσσεται με σκηνές διαδηλώσεων και πολιτικών αναταραχών στην Τεχεράνη. Η ταινία, ενώ γενικά μου άρεσε, είχα την αίσθηση ότι θα μπορούσε να γίνει καλύτερη, αν η δημιουργός της πρόσεχε περισσότερο το σενάριο και δεν επικεντρωνόταν στη φωτογραφία. Το πολιτικό στοιχείο ως φόντο νομίζω δε δένει καλά με τις προσωπικές ιστορίες των γυναικών και με τον ποιητικό τρόπο κινηματογράφησης. Επίσης είναι λίγο επιφανειακός ο τρόπος που παρουσιάζονται τα γεγονότα: εκτός από το σλόγκαν «Έξω οι Βρετανοί, ζήτω ο Μοσαντέγ» και τις ειδήσεις απ' το ραδιόφωνο λίγα πράγματα μαθαίνουμε για την πολιτική κατάσταση. Είναι πάντως ενδιαφέρον που παρουσιάζεται μια σχετικά άγνωστη πτυχή της ιστορίας της Περσίας, και μια χρονική περίοδος που φαίνεται να διαφέρει πολύ από τη σημερινή.
Η ταινία δε γυρίστηκε στο Ιράν, αλλά στο Μαρόκο, και αναρωτιέμαι αν αναπαριστά πιστά την Τεχεράνη του 53, γιατί δυστυχώς δε θυμίζει σε τίποτα τη σύγχρονη πρωτεύουσα. Στο καστ συμμετέχουν ηθοποιοί από διαφορετικές χώρες, όπως η Ουγγαρέζα Tóth Orsi που εδώ δε μιλάει καθόλου, και η ιρανικής καταγωγής γερμανίδα Pegah Ferydoni που έγινε γνωστή στη Γερμανία από τη σαπουνόπερα «Τουρκικά για αρχάριους» όπου υποδύεται μια Τουρκάλα και φανατική μουσουλμάνα που τελικά παντρεύεται έναν Έλληνα.
 | |
| Οι συντελεστές της ταινίας στο Φεστιβάλ Βενετίας δηλώνουν την υποστήριξή τους στο Πράσινο Κίνημα |
6 σχόλια:
Είναι περίπου 1 χρόνος που έχω δει την ταινία, και δε θυμάμαι πολλά..
Κυρίως την αίσθηση ασυνέπειας και ανισορροπίας μεταξύ της πολιτικής και της ουμανιστικής υπόστασης, πλαισιωμένη με κάποιες δραματικές κορόνες...
Όμως νομίζω ότι αυτή η ταινία είναι, και θα είναι άξια αναφοράς για το Ιρανικό σινεμά, ακριβώς για τον λόγο που επισημαίνεις: δηλαδή το φωτογραφικό στυλιζάρισμα..
Κι αυτό νομίζω θέτει ένα ακόμα πιο ενδιαφέρον ζήτημα. Δεδομένου του ανοίκειου του στοιχείου του "οπτικού εντυπωσιασμού"(που ανήκει περισσότερο στη Δυτική κινηματογράφιση) στην Ιρανική κουλτούρα, αλλά και το Ιρανικό σινεμά, βλέπουμε τα ποίκιλα αποτελέσματα της παγκοσμιοποιημένης θέασης και των επιρροών που ασκούνται μέσα από αυτή. Η τέχνη είναι κατ' εξοχήν οικουμενική, και όχι εθνική.
Μπορεί η ταινία της Neshat να ισορροπεί σε επικίνδυνα όρια δεδομλένης της αμετροπείας φόρμας περιεχομένου, όμως από την άλλη σκηνοθέτες όπως ο Asghar Farhadi (με το Τι απέγινε η Έλλη) ενσωματώνει τις παγκόσμιες επιρροές σ' ένα εντελώς καινοτόμο και διαλεκτικό κινηματογραφικό σύμπαν, που υπερβαίνει τα παρελθόντα όρια, και ενσωματώνει στην εθνική φιλμουργεία νέα στοιχεία με τρόπο που προωθεί το παγκόσμιο σινεμά..
Ναι, λίγο αδόμητες οι σκέψεις μου. Sorry.
Καλημέρα!
Καλή συνέχεια σε σένα και στο blog...
Χμ, συμφωνώ, αλλά θα έλεγα οτι άλλο η σχολή του ιρανικού κινηματογράφου και άλλο η ιρανική κουλτούρα. Εννοώ οτι η λιτότητα που χαρακτηρίζει τις ιρανικές ταινίες των φεστιβάλ δε νομίζω να πηγάζει τόσο από τον πολιτισμό του Ιράν, όσο οτι ..απλά έτυχε να δημιουργηθεί τέτοια σχολή, που είναι ίσως επηρεασμένη από δυτικές ταινίες. Η λαϊκή κουλτούρα στο Ιράν είναι κάπως πομπώδης (δεν το λέω τόσο με αρνητική έννοια, αλλά δε μπορώ να βρω την κατάλληλη λέξη), μάλλον κιτς για τα δυτικά κριτήρια, πχ οι ταινίες που έχουν εμπορική επιτυχία μοιάζουν με μπόλυγουντ (χωρίς χορό και με περισσότερη σεμνότητα).
Οι γυναίκες χωρίς άντρες αν και δε με ενθουσίασε σαν ταινία, είναι όπως λες σημαντικό οτι παρουσιάζει έναν "εναλλακτικό" τρόπο καλλιτεχνικής έκφρασης. Όμως και πάλι έχω την αίσθηση οτι οι περισσότεροι συντελεστές είναι ξένοι/εξώριστοι και δε ξέρω πόσο θα επηρεάσουν τον εθνικό κινηματογράφο. Το "τι απέγινε η Ελι" μου φαίνεται πιο κοντινό στις γνώριμες μου ιρανικές ταινίες.
Το Ιράν είναι μια χώρα γεμάτη αντιθέσεις, μερικές φορές μοιάζει πολύ με την Ελλάδα, αλλά όποιος βιαστεί να βγάλει συμπεράσματα πέφτει έξω.
Ευχαριστώ για τις αδόμητες σκέψεις σου που εκφράζεις τόσο ποιητικά, και εύχομαι καλή συνέχεια και στο δικό σου μπλογκ που είναι από τα πολύ αγαπημένα μου :)
Το About Elly και Γυναίκες χωρίς άντρες μου φάνηκαν πολύ δυτικές. Στο About Elly οι ήρωες είναι νομίζω φοιτητές, ή που ζουν εν πάση περιπτώσει στο εξωτερικό, αν δεν μιλάγανε ιρανικά θα μπορούσα να υποθέσω ότι η ιστορία συνέβαινε σε μια δυτική χώρα. Το έργο της Shirin Neshat μου φάνηκε δυτικό για τις φορμαλιστικές αναζητήσεις του, που χαρακτηρίζουν τον δυτικό κινηματογράφο, κάτι ξένο προς τον ιρανικό. Μου άρεσε πολύ η ταινία, την είδα σαν ένα ποίημα, και βέβαια για το φεμινιστικό της στοιχείο, που είναι εγγενές στις ιρανές σκηνοθέτιδες. Δεν ξέρω αν γυρίζονται φεμινιστικές ταινίες στη Δύση
Εμένα το "Για τη Έλλη" δε μου φάνηκε τόσο δυτικό όσο λένε. Σίγουρα θα μπορούσε να είναι δυτική ταινία, αλλά έχει πολλά στοιχεία ρεαλισμού. Η παρέα είναι μάλλον πρώην συμφοιτητές, αν κρίνω κι απο την ηληκία τους. Οι "γυναίκες χωρίς άντρες" είναι όντως κάτι εντελώς διαφορετικό, αυτό δεν είναι κατ'ανάγκη αρνητικό, απλά μου φάνηκε οτι κάπου δεν "έδεσε" σαν ταινία
Ας έχουμε υπ'όψη ότι η Neshat δεν ειναι σκηνοθέτης, αλλά εικαστική δημιουργός. Συγκεκριμένα, κάνει κυρίως βιντεοάρτ. Η συγκεκριμένη ταινία πριν βγει στα σινεμά είχε επανειλημμένα παρουσιαστεί σε μουσεία και εκθέσεις σύγχρονης τέχνης. Και μάλιστα όχι ως ολόκληρη ταινία, αλλά ως βιντεοεγκατάσταση με πολλάπλές οθόνες που έπαιζαν ταυτόχρονα τις διάφορες ιστορίες των γυναικών, οι οποίες γυρίστηκαν σε διαφορετικούς χρόνους και δίχως αρχική πρόθεση να γίνουν ενιαία ταινία. Αυτά εξηγούν νομίζω τον φορμαλισμό, αλλά και τα διαφορετικά οπτικά στιλ του φιλμ.
Ναι, νομίζω είχε έρθει και στην Ελλάδα κάποια στιγμή η έκθεση της. Φαντάζομαι οτι ως βιντεοεγκατάσταση θα λειτούργησε καλύτερα από την ταινία. Δε με πείραξε τόσο πολύ ο φορμαλισμός όσο μια επιφανειακότητα και μια διάθεση εντυπωσιασμού που είδα στην ταινία. Παρόλα αυτά δεν την θεωρώ άσχημη ταινία, απλά δε με ικανοποίησε.
Δημοσίευση σχολίου